عقد آریایی چیست؟
عقد آریایی (یا همان ازدواج آریایی)، اصطلاحی
است که در تاریخ‌نگاری و انسان‌شناسی به ارتباط میان گروه‌های اجتماعی مختلف اشاره
دارد که از نظر فرهنگی، زبانی و نژادی شباهت‌هایی با هم دارند. این اصطلاح به
دوران‌های گذشته تاکید می‌کرد که تمدن‌های خاورمیانه و آسیای مرکزی تأثیرات بسیاری
بر دیگر تمدن‌های جهان داشته‌اند. اما اکنون بیشتر مورد بحث قرار گرفتن مدل‌ها و
فرضیات مبتنی بر این مفهوم و نقد آن است.
عقد آریایی معمولاً به دوران‌های باستانی اشاره
دارد که مردمان آریایی، به نوعی از مردمان هندواروپایی با شباهت‌های زبانی و فرهنگی،
داخل خاک‌های زمین‌های شمالی و مرکزی ایران به وجود آمدند. این تمدن‌ها بین قرن
چهارم تا دوم قبل از میلاد، در مناطقی چون ایران، افغانستان، ازبکستان، ترکمنستان،
تاجیکستان، پاکستان و هند تشکیل شده‌اند.
یکی از تأثیرگذارترین و مهم‌ترین دوران‌های عقد
آریایی، اوایل تاریخ نوشتاری در هندوستان بود. با آغاز دوران ودیکا، نخستین
نوشتارهای هندی برجسته، آریایی‌ها به عنوان نخستین ساکنین این منطقه شناخته شدند.
در ادوار بعدی، مهاجرت‌های دیگری از منطقه آریایی به هندوستان ادامه یافت و تمدن‌های
پیچیده‌تری ایجاد شد.
همچنین، عقد آریایی به عنوان یک مفهوم فرهنگی
هم مورد بررسی قرار گرفته است. در مطالعات فرهنگی، این مفهوم به معنای نیرومندی و
سرشاری از هنر، ادبیات و موسیقی به کار گرفته شده است. مثلاً کارهای هنری یا ادبی
از زمان‌های باستانی آریایی‌ها به‌طور مداوم تأثیرگذار بوده‌اند و نمادها و مفاهیمی
که از آنها به‌دست می‌آیند، همچنان در ادبیات و هنرهای معاصر یافت می‌شوند.
در نتیجه، عقد آریایی نه تنها به مسائل زبانی و
نژادی مرتبط است بلکه می‌تواند به عنوان یک مفهوم فرهنگی برای مطالعه‌های مختلف نیز
مورد استفاده قرار گیرد. این مفهوم همچنان یکی از مباحث مهم در مطالعات تاریخی و
فرهنگی است که محققان به دنبال شناخت بهتر و گسترده‌تر آن هستند.
متن عقد آریایی چیست ؟ یکی از مواردی که این روزها بسیار
مورد استقبال قرارگرفته شده است مراسم عقد آریایی است متن عقد آریایی از اشعار
فریدون مشیری است و تاریخچه‌ای دقیقی وجود ندارد و بیشتر به حالت فرمالیته و به خاطر زیبایی و خاص بودن
آن برگزار میشود جزو مراسم‌های تشریفاتی بوده است.
نحوه برگزاری عقد آریایی
طریقه برگزاری مراسم عقد و ازدواج آریایی به این صورت است
که عروس و داماد روبروی یکدیگر ایستاده و دستان همدیگر را می گیرند. سپس عاقد یا
پیمان بان شروع به خواندن خطبه عقد آریایی می کند. معمولاً جملاتی مانند دادن تعهد
و وفاداری به همسر، مکرراً در متون عقد تکرار میشود.
ابتدا سوگندهایی از عروس و داماد مبنی بر وفادار بودن آنها به زندگی
مشترکشان از عروس و داماد گرفته می شود. متنی که به صورت صوتی بایند خوانده شود و
سوگندها به صورت زیر است:
متن عقد آریایی چیست؟
این نوع متن شامل یک سری سوگند بین زن و مرد است که عروس و داماد باید آنها را باید تکرار کنند. در پرسش پیمان بان از داماد برای سوگند اول باید به
شکل زیر پاسخگو باشد:
سوگند پیمان بان داماد:
در نزد انجمن (نام داماد خوانده میشود) آقا رامین آیا
به طراوت بهاران سوگند یاد می‌کنی تا همواره آنچه
بر خود روا می‌داری بر همسر خویش روا داری و آنچه بر خود نمی‌پسندی بر او نیز نپسندی؟! برای او شوئی وفادار و برای فرزندانت پدری خردمند
و راهگشا باشی؟!
داماد: سوگند یاد می‌کنم.
سوگند پیمان بان عروس:
در نزد انجمن (نام عروس خوانده میشود) فرشته خانم آیا
به سرسبزی و باروری تابستان سوگند یاد می‌کنی تا با همسر خویش
مهربان و همدل باشی و غرور و احترام او را همواره به‌جای آوری؟! نیاز او را نیاز خود و در بی‌نیازی و بی آزی هم سازو همگام وی باشی؟!
عروس: سوگند یاد می‌کنم.
سوگند دوباره داماد
در نزد انجمن (نام آقای داماد خوانده میشود) آقا رامین آیا به رنگارنگی پائیز سوگند یاد می‌کنی تا همواره پشتیبان و یاور وی باشی در شادی‌ها، غم‌ها، دارا و نا داری‌ها، تندرستی و
بیماری، منزلت بانوی خویش را در تنهائی و در میان انجمن چون گوهری یگانه پاس داری؟!
داماد: سوگند یاد می‌کنم.
سوگند دوباره عروس
در نزد انجمن (نام عروس خوانده میشود) فرشته خانم آیا
به سپیدی و پاکی زمستان سوگند یاد می‌کنی که همواره اجاق
گرمی‌بخش، بختتان را روشن و پرفروغ نگه‌داری و برای او همسری
وفادار و برای فرزندانت مادری دلسوز و مهربان باشی؟! به خانه‌ات شادی و گرمی بخشیده و هر آنچه در توان داری را در آذین‌بندی و پاکی آن به‌کارگیری؟!
عروس: سوگند یاد می‌کنم.
در این هنگام عاقد متن پیمان را که به‌صورت شعری زیبا گفته‌شده است خوانده و
داماد بعد از او تکرار می‌کند:
به نام نامی یزدان / تو را من برگزیدم از میان این‌همه خوبان/ برای زیستن با تو، میان این‌همه گواهان/ بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند/در هرلحظه، در هر
جا، پذیرا می‌شوی آیا؟/ تو با من این‌چنین هستی که من با
تو؟
و سپس از عروس می‌خواهند که متن پیمان را به‌صورت زیر بعد از عاقد تکرار کند:
به نام نامی یزدان / پذیرا می‌شوم، مهر تو را از
جان، هم‌اکنون/ بازمی‌گویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم
ماند/ در هرلحظه، در هر جا برای زیستن با تو/ تو هم با من چنان با مهر پیمان کن که
من با تو
عروس و داماد جملات زیر را بعد از عاقد همزمان باهم تکرار می‌کنند:
تو چون هم‌آشیان خواهی شد با من/ تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو/ بهشت عشق
سازم خانه را/ سرشار از مهرو نور و عطر و یاسمن با تو
بعد خواندن پیمان حال از شاهدان این پیوند باید تکرار کنند:
همایون باد این پیمان/ همایون باد این پیوند/ گرامی باد این سوگند/ همایون
باد، همایون باد، همایون باد
پس‌ازآن پیمان بان جمله زیر را بیان می‌کند:
شادباش ما و انجمن را پذیرا باشید
نیایش پیمان زناشویی: عاقد این نیایش را بعد از پیمان می‌خواند.
به نام دادار نیک‌اندیش: پروردگار دانا و توانا…ای یزدان پاک،ای دگرگون ساز دلها و روشنی‌بخش چشم‌ها،ای به آئین گرداننده‌ی شبان و روزان…ای سامان‌بخش نابسامانی‌ها و‌ای زداینده‌ی پریشانی‌ها،ای هستی ده و هستی‌بخش
تو را سپاس می‌گویم که به این دو یار مهربان، مهر خویش
ارزانی داشتی تازندگی‌شان را با پیوند دست‌ها و دلهایشان آغاز کنند! ای آگاه‌ترین آگاهان!
سختی‌ها، ناپاکی‌ها، ستیزها، رنج‌ها و شکنج‌های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه‌های نیکی، خوشبختی و به زیستی را به رویشان بگشای!
هرروزشان را، چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز. سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پربرکت بدار
به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده
و جهان خویش کوشا باشند! عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنائی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران،
به نسیم بهاری، به سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار!
متن پیمان آریایی چیست؟
پروردگارا:
جام عشق، احترام، دوستی، گذشت، پیروی، همدردی، همراهی، همسازی و مهرورزی را
میان این دو یار نشکن و آن را همواره لبریز و جاوید نگه‌دار…
پروردگارا:
هرروزشان را روزی نو و شب‌هایشان را پرستاره و
چون مهتاب پائیزی درخشان ساز! طلوع هر بامداد زرینت را به نگاه پرمهرشان ببخش تا با
عشق خویش گرمابخش وجود یکدیگر باشند! سال‌های زیستنشان را
پایدار و وفاداری به همسر را در نهادشان جاوید و ابدی بدار…
پروردگارا:
بختشان را بلندای آبی‌رنگ آسمان، غرورشان
را شکوه ستیغ‌های بی‌راه البرز، آرامششان را به نرمی گندم‌زارهای دشت مغان و
مهرشان به یکدیگر را به ژرفای دریای پارس همانند گردان تا در پرواز زندگی هم بال
یکدیگر، چون عقابان تیزپرواز زاگرس پشتیبان و یکدل باشند و آشیان خویش را از دسترس
بدخواهان دورنگه دارند…
پروردگارا:
جونان فرمایی تا شقایق‌های خودروی دشت‌های دور در هنگامه‌ی رقص با نسیم بهاران قصه گوی مهرشان
باشند و گل‌های کوهی روئیده در کنار سنگ‌های تفته از آفتاب در
چشم‌انداز جویبارهای زلال و لغزنده یادآور پیمان و
وفاداری‌شان به یکدیگر گردند…
پروردگارا:
کین، ناسازگاری، دروغ و کج‌اندیشی اهریمنی را از
نهادشان دور ساز و مشعل مهر و راستی، همدلی و خرمی اهورائی را در دلهایشان بیفروز! باشد که چون نیاکان مهر آئین خویش ستایشگر تو باشند و نیکی‌ها، سپیدی‌ها، پاکی‌ها و زیبایی‌هایت را همواره به خاطر سپارند.
شاهدان این پیوند:
همایون باد این پیمان
همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند
همایون باد
سپس پیمان بان متن پیمان را که به صورت شعری زیبا است خوانده و داماد پس از
او تکرار می کند:
به نام نامی یزدان
تو را من برگزیدم از میان این همه خوبان
برای زیستن با تو، میان این همه گواهان
بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا، پذیرا می‌شوی آیا ؟
تو با من این چنین هستی که من با تو؟
پس از آن عروس متن پیمان را به صورت زیر پس از پیمان بان تکرار می کند:
به نام نامی یزدان
پذیرا می‌شوم، مهر تو را از جان، هم اکنون
باز می گویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا برای زیستن با تو
تو هم با من چنان با مهر پیمان کن، که من با تو
عروس و داماد جملات زیر را پس از پیمان بان همزمان با هم تکرار می کنند:
تو چون هم آشیان خواهی شد با من
تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو
بهشت عشق سازم خانه را
سرشار از مهرو نور و عطر و یاسمن با تو
گواهان این پیوند: همایون باد این پیمان
همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند
همایون باد، همایون باد، همایون باد
پس از آن پیمان بان جمله زیر را بیان می کند:
شادباش ما و انجمن را پذیرا باشید
پس از بسته شدن پیمان، پیمان بان نیایش زیر را می خواند:
به نام دادار نیک اندیش
پروردگار دانا و توانا، ای یزدان پاک، ای دگرگون ساز دلها و روشنی بخش چشم‌ها، ای به آئین گرداننده‌ی شبان و روزان، ای
سامان بخش نابسامانی‌ها و ای زداینده‌ی پریشانی‌ها، ای هستی ده و هستی بخش
تو را سپاس می‌گوئیم که به این دو یار مهربان،
مهر خویش ارزانی داشتی تا زندگی‌شان را با پیوند دست‌ها و دلهایشان آغاز نمایند.
ای آگاه‌ترین آگاهان
سختی‌ها، ناپاکی‌ها، ستیزها، رنج‌ها و شکنج‌های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه‌های نیکی، خوشبختی و به زیستی را به رویشان بگشای.
هر روزشان را چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز.
سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پر برکت بدار.
به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده
و جهان خویش کوشا باشند. عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنائی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران، به نسیم بهاری، به
سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار.
پروردگارا
جام عشق، احترام، دوستی، گذشت، پیروی، همدردی، همراهی، همسازی و مهرورزی را
میان این دو یار نشکن و آن را همواره لبریز و جاوید نگه دار
پروردگارا
هر روزشان را روزی نو و شب‌هایشان را پر ستاره و
چون مهتاب پائیزی درخشان ساز. طلوع هر بامداد زرینت را به نگاه پر مهرشان ببخش تا با عشق خویش، گرمابخش وجود یکدیگر باشند. سال‌های زیستنشان را پایدار و وفاداری به همسر را در نهادشان جاوید و ابدی بدار.
پروردگارا
بختشان را بلندای آبی رنگ آسمان، غرورشان را شکوه ستیغ‌های بی‌راه البرز، آرامششان را به نرمی گندم‌زارهای دشت مغان و مهرشان به یکدیگر را به ژرفای دریای پارس همانند گردان تا
در پرواز زندگی هم‌بال یکدیگر چون عقابان تیز پرواز زاگرس، پشتیبان و یکدل باشند و آشیان خویش
را از دسترس بدخواهان دور نگه دارند.
پروردگارا
چونان فرمای تا شقایق‌های خود رویِ دشت‌های دور در هنگامه‌ی رقص با نسیم بهاران قصه‌گوی مهرشان باشند و گل‌های کوهی روئیده در
کنار سنگ‌های تفته از آفتاب در چشم‌انداز جویبارهای زلال
و لغزنده یاد آور پیمان و وفاداری‌شان به یکدیگر گردند.
پروردگارا
کین، ناسازگاری، دروغ و کج اندیشی و اهریمنی را از نهادشان دور ساز و مشعل
مهر و راستی، همدلی و خرمی اهورائی را در دلهایشان بیفروز. باشد که چون نیاکام مهر آئین خویش ستایشگر تو باشند و نیکی‌ها، سپیدی‌ها، پاکی‌هاو زیبائی‌هایت را هماره به خاطر سپارند.
بهتر است سه بانوی حاضر در مراسم به عنوان نمادی از سپندارمذ (الهه مادر
زمین)، آناهیتا (الهه آب و نعمت) و میترا (الهه پیمان دوستی و مهر) برای سابیدن
قند و بر زبان راندن پیمان، در حالی که یکی کاسه عسل در دست، یکی حلقه‌ی داماد در دست و سومی حلقه عروس در دست دارد، در کنار عروس و داماد حضور
داشته باشند و با پیمان‌بان (عاقد) همراهی کنند. پس از سوگند
یاد کردن عروس و داماد جمله زیر را تک تک بر زبان می آورند.
گواهی می‌دهم پیمان بستن شما را
مقاله پیشنهادی: هدیه خانواده عروس به داماد در بله برون
آیا خواندن متن عقد آریایی باعث حلال شدن زن و شوهر می
شود؟
متن عقد آریایی کامل به زبان فارسی تدوین شده و باید بدانید که برخلاف تصور
عقد آریایی ریشه تاریخی ندارد و زبان و محتوای آن نشان دهنده مفاهیم امروزی و مدرن
است.
کلماتی که در متن عقد آریایی خوانده می شود از نظر ساختار جملات و زبان
امروزی بوده و با جا به جایی کلماتی مثل “آیا”
در انتهای جملات، حس خوانده شدن متنی با قدمت تاریخی به گوینده و شنونده
القا می گردد. این را بدانید که عقد زرتشتیان که آیین ایرانیان باستان بوده با عقد
آریایی که امروزه رواج دارد فرق می کند.
متن عقد آریایی متن عقد آریایی فریدون مشیری برگرفته از فارسی سلیس بوده که
مهمانان جشن را نیز با عروس و داماد در بیان جملات همراه می کند. تنها دلیل
برگزاری این عقد، سوگند یاد کردن عروس و داماد در حضور جمع می باشد. جمله ای که معمولاً بار‌ها در عقد آریایی تکرار میشود، تعهد
دادن برای اعلام وفادار بودن به همسر است که هم عروس و هم داماد باید آن را تکرار
کنند.
متن عقد آریایی عروس خوب است سه بانو حاضر در مراسم نمادی از سپندارمذ (الهه
مادر زمین)، آناهیتا (الهه آب و نعمت) و میترا (الهه پیمان دوستی و مهر) برای
سابیدن قند و بر زبان راندن پیمان، در حالی که یکی کاسه عسل در دست، یکی حلقه‌ی داماد در دست و سومی حلقه عروس در دست دارد، در کنار عروس و داماد حضور
داشته باشند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید متن شعر حنابندان
فارسی را بخوانید.
اجزای داخل سفره عقد چیست؟
اجزای سفره عقد، مواد و نمادهایی هستند که در مراسم عقد یا ازدواج در برخی
فرهنگ‌ها و سنت‌ها قرار می‌گیرند. این اجزا به عنوان نمادهایی از شادی، خوشبختی و
وحدت بین دو نفر ازدواج کننده عمل می‌کنند. اجزای سفره عقد معمولاً با توجه به
فرهنگ‌ها و سنت‌های محلی متفاوتند، اما در کل، برخی از اجزا متداول در بیشتر مراسم‌های
عقد هستند. برخی از اجزای معمول سفره عقد عبارتند از:
1.
نمادهای عقد: نمادهای عقدی معمولاً شامل حلقه‌ها، دست‌بندها، نگین‌ها و دیگر زیورآلات
خاص برای عروس و داماد هستند. این نمادها نشانگر اتحاد و وحدت دو نفر ازدواج کننده
و قرار گرفتن در پنجره‌ای کوچک بر روی سفره قرار می‌گیرند.
2.
شیرینی‌ها و میوه‌ها: شیرینی‌ها و میوه‌ها نماد شادی و خوشبختی در مراسم عقد
هستند. معمولاً کیک‌ها، حلواها، شیرینی‌های مختلف و میوه‌ها به عنوان نشانه خوش
آمدگویی بر روی سفره قرار می‌گیرند.
3.
نوشیدنی‌ها: نوشیدنی‌های مختلفی مانند آب، شربت‌ها، نبات، چای یا قهوه بر روی سفره
قرار می‌گیرند. این نوشیدنی‌ها نمایانگر پذیرایی از میهمانان مراسم هستند.
4.
گل‌ها و تزئینات: گل‌ها نماد زیبایی و شادی هستند و به عنوان تزئینات مهم بر روی
سفره عقد استفاده می‌شوند. استفاده از گل‌ها در مراسم عقد جلوه‌ی خاصی را به مراسم
می‌بخشد.
5.
شمع‌ها: شمع‌ها نماد نور و روشنایی هستند و در برخی فرهنگ‌ها به عنوان اجزای مهم
سفره عقد استفاده می‌شوند. قرار دادن شمع‌ها بر روی سفره، جوانمردی و روشنی در
زندگی زوجین را نمایش می‌دهد.
6.
ظروف و سفال‌ها: استفاده از ظروف و سفال‌های زیبا و مزین برای قرار دادن اجزای
سفره عقد معمول است و زیبایی و شکوه مراسم را تازه می‌کنند.
ترکیب و تنوع اجزای سفره
عقد بسته به فرهنگ و سنت‌های مختلف تفاوت دارد. با این حال، هدف نهایی این
سفره نمایانگر شادی، وحدت و اتحاد دو نفر ازدواج کننده برای شروع زندگی مشترک است.
برای برگزاری تشریفات مجالس و تشریفات عروسی می توانید به تشریفات ماه گاردن مراجعه کنید. این مجموعه در زمینه تشریفات عقد، عروسی و .. فعالیت می کند و متناسب با نیاز و خواست شما انواع کترینگ، مراسم تولد و ... برگزار می کند.
